Po dziesięcioleciach poszukiwań odnaleziono królewski miecz sprzed 700 lat
3 listopada 2022, 10:22Siedem wieków po pogrzebie z grobu króla Dionizego I portugalscy archeolodzy wydobyli miecz władcy. Legendarny zabytek był poszukiwany przez niemal 70 lat. Przeleżał w jego grobie od 1325 roku i, jak mówią specjaliści, zachował się w bardzo dobrym stanie. To niezwykle ważne odkrycie, mówi archeolog Maria Antónia Amaral, kierująca projektem studiów nad Dom Dinisem. Miecze królewskie to rzadkość. Niewiele ich mamy w kontekście europejskim i portugalskim, a szczególnie takich, w jednoznacznym kontekście, dodaje uczona.
Złożony obwód zapobiega gryzieniu się w język
4 czerwca 2014, 11:22Naukowcy z Duke University zmapowali obwód mózgowy myszy, który zapobiega gryzieniu języka podczas jedzenia. Amerykanie uważają, że ich odkrycia dadzą wgląd w różne ludzkie zachowania: od zgrzytania zębami w czasie snu po uśmiech czy złożone wokalizacje.
Nauka przez zapominanie?
18 stycznia 2007, 16:32Wyjazd za granicę to doskonały sposób na podszlifowanie języka. Ułatwia komunikowanie i poruszanie w obcym świecie. Często jednak okazuje się, że ludzie mają problem z powrotem do własnego języka, a posługiwanie się nim sprawia kłopoty. Zjawisko to zafascynowało Benjamina Levy'ego, psychologa z University of Oregon, który nie mógł pojąć, jak można zapomnieć, nawet chwilowo, słów używanych przez całe życie.
Haj po ukąszeniach jadowitych węży w język
25 września 2018, 12:51Na łamach Indian Journal of Psychological Medicine opisano przypadek 33-letniego mężczyzny, który pozwalał się gryźć jadowitym wężom w język. Mieszkaniec Radżastanu zdecydował się na to, by czymś zastąpić tradycyjne narkotyki (opioidy).
Deszcz sprzed milionów lat ujawni tajemnicę gór
28 grudnia 2010, 13:18Pozostałości izotopowe po prehistorycznych kroplach deszczów, które padały na zachodzie kontynentu północnoamerykańskiego w okresie od 65 do 28 mln lat temu, pozwolą naukowcom opisać przebieg powstawania Kordylierów. Góry te rozciągają się od Cieśniny Beringa na północy po Kanał Panamski od południa.
Im cieplejszy klimat, tym bardziej dźwięczny język
8 grudnia 2023, 11:29Dźwięki przekazywane są za pomocą pomocą powietrza. Zatem właściwości powietrza wpływają na to, jak wydajemy i słyszymy dźwięk. Z jednej strony niska wilgotność zimnego powietrza stanowi wyzwanie dla artykulacji mowy, która wymaga drgań strun głosowych. Z drugiej zaś strony gorące powietrze tłumi głoski bezdźwięczne, przy wytwarzaniu których struny głosowe nie drżą. Doktor Søren Wichmann i jego koledzy z Chin postanowili sprawdzić, czy fizyczne właściwości powietrza wpłynęły na ewolucję języków.
Wzrost ekonomiczny napędza wymieranie języków
3 września 2014, 11:00Najnowsze badanie pokazuje, że wzrost ekonomiczny jest głównym czynnikiem napędzającym wymieranie mniejszościowych języków. Ich ochrona powinna się koncentrować na najbardziej rozwiniętych krajach, gdzie języki znikają najszybciej - przekonują naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge.
Autyzm według autystyka
5 marca 2008, 12:43Dwudziestosiedmioletnia Amanda Baggs ma autyzm. Nie mówi, ale korzysta ze wszelkich dobrodziejstw Internetu i technologii komputerowych: bloguje, gra w Second Life i koresponduje ze swoimi znajomymi z zespołem Aspergera i autyzmem. Ostatnio zamieściła na YouTube'ie 8-minutowy film, który wiele wnosi do naszego rozumienia zaburzenia, na które cierpi.
Najstarszą, nieznaną wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Torunia
4 października 2018, 13:13Najstarszą i nieznaną do tej pory wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Centrum Badań Kitabistycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autorami przekładu są Ignacy Domeyko oraz ks. Dionizy Chlewiński. Znak wodny na kartach rękopisu wskazuje na 1821 rok.
Są ostatni, ale ze sobą nie rozmawiają
15 kwietnia 2011, 12:54Język ayapaneco lub inaczej nuumte oote (dosłownie "prawdziwy głos") należy do rodziny mixe-zoque i jest jednym z 68 rdzennych języków Meksyku. Choć narzecze przetrwało wiele zawieruch historii, teraz grozi mu wyginięcie, a dwie ostatnie osoby, które się nim biegle posługują, nie rozmawiają ze sobą.
